نرم افزار bpms تیناک، راهکار توسعه یکپارچه نرم افزارهای سازمانی
یکی از نکات بارز در سابقه فعالیتهای شرکت تیناک، محوریت سیستم ساز (نرم افزار BPMS) در تمامی پروژههای انجام شده بوده است. شرکت تیناک در تمامی دوران فعالیت خود هیچ پروژه و یا محصولی به غیر از استفاده از بستر سیستم ساز تولید ننموده است و همین نکته منجر به بلوغ و تکامل بسیار بالایی در این بستر گردیده است.
با توجه به اینکه در حال حاضر سازمانها و شرکتهای بزرگ ایران مخاطب و استفاده کننده از این بستر میباشند، بستر سیستمساز نیز توانسته است با پوشش نیازهای متنوع آنان، به یکی از قابل اطمینان ترین و کامل ترین ابزارها در این حوزه تبدیل گردد.
در ادامه به برخی از جنبههای مهم این بستر میپردازیم.
گام به گام با نرم فزار BPMS تیناک
یکی از مسائل مهم در نگاه توسعه سامانهها مبتنی بر نرم افزار BPMS تیناک، قابلیت ایجاد بلوغ تدریجی در سازمان میباشد. تجربه بررسی پروژههای متعدد نرمافزاری که با نرخ بالای شکست نیز معمولا مواجه میشوند عدم توجه به ظرفیت سازمان برای اجرایی نمودن پروژههای مکانیزاسیون فرآیندها میباشد.
در نگاه ساده معمولا تصور میشود با خرید یک نرم افزار جامع و یا ERP میتوان به سادگی سازمان را در مراحل بلوغ و تکامل قرار داد، اما غافل از آنکه اگر بدنه سازمان همخوانی لازم از لحاظ دانشی و فرهنگی با سامانههای یکپارچه را نداشته باشد معمولا این گونه پروژهها علیرغم هزینههای گزاف و صرف زمان بسیار با شکست مواجه خواهند شد.
در نمودار ذیل به سادگی میتوان مراحل تکامل و بلوغ سازمانی را مشاهده کرد.
در این نمودار به خوبی قابل ملاحظه هست که مراحل بلوغ سازمان میتواند در 5 مرحله خلاصه شود:
- جمعآوری دادهها با هدف حذف کاغذ و روالهای دستی در سازمان
- ایجاد بستر یکپارچهسازی اطلاعات و طراحی سامانههای یکپارچه
- ایجاد نگاه فرآیندمحور و احصای فرآیندهای سازمان به منظور حصول یکپارچگی کامل عملیاتی
- ایجاد هوش تجاری و تهیه گزارشات تصمیمساز برای لایههای کارشناسی و مدیریتی
- نیل و رسیدن به سیستم جامع اطلاعاتی در قالب یک ERP سازمانی
در این نگاه عملا رسیدن به یک ERP خرید یک نرمافزار نیست، بلکه راهی است که باید سازمان قدم به قدم طی نماید تا عملا سیستم ERP خود را محقق نماید.
راهکاری برای تمامی سطوح سازمانی
اگر بخواهیم لایه های عملیاتی و اجرایی سازمانها را در یک نگاه بسیار کلان تحلیل کنیم، میتوانیم از نمودار زیر استفاده نمائیم.
در این نمودار کاملا مشخص میشود لایههای عملیاتی سازمان در 3 بخش قرار میگیرند.
1) لایه عملیات و اجرا
در این لایه سیستمهای اجرایی با مخاطبین در لایههای کارمندی و کارشناسی قرار میگیرد که میتواند در کارهای جاری و روزمره واحدهای مختلف سازمان ایفای نقش کرده و منجر به مکانیزاسیون فرآیندهای کاری گردد.
این بخش عملا دادههای لازم برای سایر سطوح را نیز فراهم میآورد. این لایه در حکم بازوی اجرایی سازمان محسوب میشود.
اثر سیستمساز برای این لایه، طراحی سامانهها و فرآیندهای یکپارچه و مکانیزاسیون عملیات اجرایی سازمان میباشد.
2) لایه نظارت و تصمیمسازی
در بخش لایه نظارت و تصمیم سازی ما معمولا واحدهای بهبود فرآیند و سیستمها و روشها را خواهیم داشت که تلاش در احصا و بهینه سازی روالهای کاری اجرایی دارند و هدفگذاری لازم برای ارتقاء عملکرد سازمان را برعهده دارند.
این لایه به عنوان واسط بین لایه اجرا و مدیریت تصمیمگیر نقش مهمی در استفاد از دادههای تولید شده در لایه عملیات را داشته و باید با به کارگیری ماژولهای نظیر BAM تلاش کند، سازمان را در مسیر ارتقاء و بهبود قرار دهد.
این لایه در حکم چشم ناظر و پیگیر سازمان محسوب میشود.
3) لایه راهبرد و تصمیمگیری
در این لایه که معمولا مدیران ارشد سازمان قرار میگیرند، اطلاعات بدست آمده از لایههای اجرا و نظارت به طور کامل میتواند بر تصمیمات سازمانی تاثیرگذار بوده و سازمان را به سمت ارتقا و رشد هدایت نماید.
سیستم ساز در این بخش با ارائه انواع گزارشات و داشبوردهای مدیریتی، ماحصل اتفاقات لایههای زیرین را به صورت کاملا تجمیع شده و قابل استفاده در اختیار قرار خواهد داد.
توجه به نیازمندی سازمانهای بزرگ
زمانی که از اجرای پروژههای فرآیندی و یکپارچهسازی در مقیاس سازمانهای بزرگ صحبت به میان میآید قطعا با تنوعی از نیازهای مختلف مواجه خواهیم شد. در ادامه به توصیف برخی از این نیازمندیها میپردازیم.
مدیریت حجم اطلاعات
یکی از اولین مشکلات و مسائل سازمانهای بزرگ مدیریت حجم اطلاعات میباشد. در مواجهه با نیاز به توسعه یکپارچه سیستمها و فرآیندهای اطلاعاتی موضوع حجم اطلاعات میتواند ابعاد مختلفی به خود گرفته و سازمان را از برخی جهات با چالش مواجه نماید. برخی از این مسائل به شرح ذیل میباشند:
- افزایش و رشد دادههای عملیاتی سامانهها و فرآیندها
- افزایش و رشد دادههای حجیم مانند تصاویر، فایلها، محتواهای متنی و …
- تولید سریع دادههای نظارتی، لاگ، رکوردهای عملیاتی حجیم و …
زیرساخت سیستمساز تیناک توانسته است با بکارگیری بهینه ترین روشهای نگهداری و مدیریت حجم اطلاعات بر این مشکل فائق آمده و در حال حاضر به سادگی اطلاعات چندین ترابایتی در مراکز عملیاتی تیناک در حال مدیریت و استفاده میباشند. راهکارهای اصلی تیناک در حل چالشهای مطرح شده به شرح ذیل میباشند:
- نگهداری نظاممند و مهندسی دادههای عملیاتی در دیتابیسهای SQL Server و Oracle که جزء بهترین دیتابیسهای موجود میباشند و همچنین استفاده از امکانات مدیریت دیتابیس برای کنترل کارایی و سرعت اجرای پرس و جوها و ذخیره و بازیابی اطلاعات
- تفکیک فضای ذخیرهسازی دادههای حجیم مانند تصاویر و فایلها از دادههای عملیاتی و پیادهسازی امکان Freeze اطلاعات به منظور نگهداشت دادههای قدیمی و عدم نیاز به تهیه نسخه پشتیبان تکراری و پرحجم
- استفاده از زیرساختهای NoSql به منظور مدیریت دادههای با نرخ رشد بالا جهت گزارش گیری موثر و سریع
تعداد کاربران همزمان
موضوع تعداد کاربران همزمان استفادهکننده همواره یکی از دغدغههای طراحان سامانههای اطلاعاتی بوده است. زیرساخت سیستمساز تیناک به بهرهمندی از بهینهترین روشهای نگهداری session و استفاده از معماری stateless توانسته است بطور کامل این موضوع را مدیریت نموده و با فراهم آوردن امکان استفاد از چندین وب سرور بصورت همزمان توانسته است ملاحظات لازم برای بکارگیری سختافزار در راستای افزایش کارایی را پوشش دهد.
در حال حاضر سامانههای ملی نظیر درگاه واحد خدمات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خدمات متمرکز بانک مرکزی، سامانه کشوری صندوق بیمه روستائیان و عشایر و همچنین بسیاری شرکتها و سازمانهای بزرگ دیگر با تعداد کاربر بیش از 200.000 نفر در حال استفاده از این بستر میباشند.
امنیت پیشرفته
به طور کلی مقوله امنیت از موضوعات بسیار مهم و حیاتی در انتخاب یک نرمافزار در سازمانها و شرکتهای بزرگ محسوب میشود. این حساسیت به حدی است که در حال حاضر الزام داشتن تاییدات امنیتی از نهادها و یا در حوزه نظامی تاییدات خاص این حوزه از الزامات اولیه برای نصب و استقرار نرمافزارها قرار گرفته است.
در این بین باید توجه داشت حساسیت محورهای مرتبط با امنیت برای یک زیرساخت توسعه نرمافزار، به مراتب بسیار بیشتر از نرمافزارهای کاربردی یک حوزه خاص خواهد بود زیرا این ابزارها منشا تولید سیستمها و فرآیندهای متنوعی هستند و یک ایراد در چنین ابزارهایی میتواند منجر به بروز مشکل در طیف وسیعی از اقدامات سازمانی گردد.
حوزه امنیت خود متشکل از محورهای مختلفی است که هر یک به بخشی از نیازمندیهای این حوزه میپردازد. به عنوان مثال میتوان به محورهای ذیل اشاره نمود:
- اعتبارسنجی ورود به سامانه (Authentication)
- تعیین حقوق دسترسی (Authorization)
- امنیت پایگاه داده
- امنیت انتقال اطلاعات بر روی شبکه
- امنیت سرورهای برنامه و وب
- رویدادنگاری
- معماری امن
- امنیت در کدنویسی
- جلوگیری از نفوذ به سامانه و دسترسیهای غیرمجاز
- رمزنگاری اطلاعات
- امنیت نشست
- و …
لازم به ذکر است زیرساخت نرم افزار BPMS تیناک با توجه به بکارگیری در تعدد مراکز نظامی، امنیتی، بانکی و سایر حوزههایی که مساله امنیت تقریبا به عنوان اولیه مساله مورد بررسی مورد توجه بوده است چک لیستهای امنیتی متعددی را پوشش داده و تستهای مختلف امنیتی بر روی آن صورت گرفته است.
همچنین توسعه تمامی بخشهای نرمافزار به صورت کامل توسط مهندسان شرکت تیناک، اطمینان بالایی برای استفاده از این ابزار در سازمانها و شرکتهای مختلف داده است.
توزیع شدگی اطلاعات
یکی از نیازهای اطلاعاتی در سازمانهای بزرگ نیاز به توزیع اطلاعات بر روی سرورهای مختلف میباشد. نیاز به توزیع میتواند به دلایل متعددی رخ دهد که مواردی ذیل از آن جمله هستند.
- مشکل در بسترهای شبکه ارتباطی بین مراکز مختلف سازمان که الزام به استفاده از سرورهای متعدد ایجاد میکند.
- تفکیک اطلاعات به دلایل ملاحظات امنیتی بر روی سرورهای مختلف
- تفکیک لایه های توسعه نرم افزارهای مورد نیاز و تشکیل سرورهای توسعه، تست و اجرا
لازم به ذکر است زیرساخت سیستم ساز تیناک از ابزار هوشمند صدور و ورود داده استفاده مینماید که به عنوان زیرساخت انتقال اطلاعات بین سرورها قابل استفاده و بهرهبرداری میباشد. این زیرساخت مهم میتواند طراحی و دادههای عملیاتی را بین سرورها به صورت کاملا هوشمند منتقل نموده و با حفظ یکپارچگی اطلاعات بروز رسانی آن را به انجام رساند.
کارایی نرم افزار
کارایی نرم افزار یکی از ملاحظات اساسی استفاده از سامانههای اطلاعاتی در مقیاس بزرگ بوده و به صورت جدی با مفاهیمی نظیر مدیریت حجم اطلاعات، مقیاس پذیری و توزیع شدگی در ارتباط میباشد.
میتوان گفت در زیرساخت سیستمساز تیناک، توجه دقیق به تمامی ابعاد مختلف مدیریت حجم اطلاعات، کاربران همزمان، توزیع شدگی اطلاعات، جابجایی حداقلی داده ها بر روی شبکه و ملاحظات معماری درست ذخیره و بازیابی اطلاعات، مجموعا به حفظ کارایی نرم افزار در پاسخگویی به نیاز سازمانهای بزرگ انجامیده است.